EBU'L-KASIM |
Ebu’l-Kasım’ın kardeşi Ebu’l-Gazi Hasan Bey, Kapadokya’da, adını verdiği Hasandağ çevresinde fetihler yapar. Kastamonu çevresinde, büyük bir olasılıkla, İznik’ten bağımsız başka bir Türkmen şefi, Karatekin ortaya çıkar. Süleyman Antakya’yı alırken, Karatekin de Sinop’u zapteder. Ege bölgesinde İzmir ve Efes’te, Çaka ve Tengribirmiş (Tanrıvermiş) adlı şefler bağımsız Türkmen beylikleri kurar. Ebu’l-Kasım, Süleyman’ın ölümünden sonra, sultan unvanı alarak Marmara ve boğazlara doğru genişler. Gemlik yakınlarında yerli rum gemicilerden yararlanarak bir donanma inşasına girişir. Aleksius bu donanmayı yaktırır. Tadikios adlı Türk generalini yollayarak İznik’i kuşatır. Bu gelişmelerden rahatsız olan Melikşah, imparator Aleksius’a elçi yollayarak ittifak teklif eder ve İznik üzerine, köle komutan Porsuk (Bursuk) yönetiminde asker yollar. Bu, Porsuk’un, Anadolu’ya ikinci gelişidir. Daha önce 1079 da, yine Kutalmışoğulları’nı itaate zorlamak üzere gelmiş ve Mansur’u öldürerek geri dönmüştür. Ebu’l-Kasım, İstanbul’a giderek Aleksius ile uzlaşır. Melikşah, elçisi vasıtasıyla, imparatordan, kızını oğluna istemekte ve ittifak önermektedir. Karşılığında Türkmen guruplarını batı Anadolu’dan çekecektir. Aleksius, bu öneriden, Karatekin’in zaptettiği Sinop’un geri alınmasında yararlanır, fakat kız vermeye ve ittifaka yanaşmaz. Porsuk’a karşı Ebu’l-Kasım’ı destekler. Porsuk geri dönmek zorunda kalır. Melikşah bir süre sonra, bu kez Bozan komutasında İznik’i tekrar kuşatır.İmparatora da bir elçi yollayarak eski önerilerini tekrarlar. Bu kez Aleksius zor durumdadır. Karadan Peçeneklerin, denizden ise Çaka’nın tehdidi altındadır. Kız vermeye isteksizse de, diğer konularda anlaşmak üzere Melikşah’a elçi yollar. Bozan’ın baskısı altında bunalan Ebu’l-Kasım, kardeşi Ebu’l Gazi’yi İznik’te bırakarak, söylentiye göre, kırk katır yükü altınla birlikte, bağışlanmak üzere Melikşah’a gider. Melikşah, Ebu’l-Kasım’ı, problemi Bozan ile halletmek üzere geri çevirir. Bozan yolda yakalattığı Ebu’l-Kasım’ı öldürtür. Fakat bu sırada Melikşah’ın ölümü üzerine Bozan İran’a döner. Ebu’l-Kasım’ın ölümü üzerine diğer kardeşi Buldacı, Kapadokya’dan acele gelerek, İznikte onun yerine geçer (1092-1093). Aleksios’un elçisi de ölüm haberi üzerine yoldan geri döner. Bundan sonra, Büyük Selçuklu Sultanları, Muhammed Tapar’ın önemsiz bir müdahalesi sayılmazsa, Anadolu işleriyle bir daha ilgilenmezler. Anadolu Selçuklu Devleti, Büyük Selçuklu Devleti’nden bağımsız olarak ve oldukça farklı bir biçimde gelişir. |